Andrea Frazzetta heeft tijdens ons gesprek dat gevoel waar elke fotograaf naar op zoek is: hij weet dat zijn laatste opdracht geslaagd is.
Op de betreffende foto is een mijnwerker te zien die in de Indonesische Ijen-vulkaan aan het werk is. Hij doemt op uit de opeengepakte duisternis en zwaveldampen, volledig afgaand op het licht van zijn hoofdlamp. Andrea weet dat dit shot de kern van zijn project vormt. “Ik wilde de mijnwerkers echt in de rook vastleggen,” legt hij uit, “omdat deze mensen letterlijk en figuurlijk verdwijnen. Er vinden ontwikkelingen plaats en als het werk verdwijnt, doen de mensen dat ook. Het is een zwaar leven en de werkomstandigheden zijn veeleisend, maar het is hun erfgoed, hun verhaal. Ik wilde die symboliek van hun verdwijnende cultuur in beeld brengen en dit was het moment. Ik wist dat dit dé foto was, de kern van mijn verhaal. En als je die ene foto hebt gemaakt, voel je je geweldig!”
Laten we even een stapje teruggaan. Wat doet Andrea hier? Hij kreeg de opdracht voor fotoverhaal 'Sulfur Road' van National Geographic Traveller en het is onderdeel van een groter project, 'Beyond'.
“Bij 'Beyond' draait alles om de relatie tussen mens en milieu.” Op dreigende toon voegt hij toe: “Zeker in extreme omstandigheden.”
'Beyond' begon met een opdracht voor The New York Times over de uitgestrekte Danakildepressie in Ethiopië, een gebied waar verschuivende tectonische platen de vurige kern van de aarde bedekken met een dunne korst van vijf kilometer. Dit is een gebied met een enorme zoutvlakte, meren met psychedelische kleuren, actieve vulkanen en een dodelijke temperatuur van 50 ºC.
In dit soort extreme omstandigheden is de juiste uitrusting van essentieel belang voor Andrea. Voor 'Sulphur Road' gebruikte hij de α7R II en de α7S II, vanwege de goede beeldkwaliteit en het lichte gewicht. Andrea’s project draaide echter niet alleen om de fysieke elementen van de aarde, maar ook om de mensen die er wonen en werken. Hij legt uit: “Milieuproblematiek speelt voor mij als fotojournalist een grote rol. We moeten deze kwesties aanpakken en hebben iets te leren. De planeet verandert zo snel. Misschien kunnen deze mensen ons wel iets leren over overleven.”
Toen Andrea de opdracht kreeg om 'Sulfur Road' te maken, moest hij contact leggen met de mijnwerkers. Net als veel andere fotojournalisten begon hij met het vinden van een lokale gids of 'fixer'. Hij vertelt: “Hoeveel ervaring je ook hebt, je moet niet vergeten dat je nog steeds een toerist bent. Je komt vanuit Europa in een vreemde cultuur terecht en hebt maar ongeveer twee weken om het verhaal rond te krijgen.” Hij stemt zijn materiaalkeuze af op de behoefte om een band op te bouwen met de subjecten die hij fotografeert. Om dit voor elkaar te krijgen, gebruikt Andrea twee typen zoomlenzen. “Ik gebruik de 16-35 mm f/2.8 en de 24-70 mm f/2.8,” legt hij uit, “want bijna mijn hele carrière hangt af van deze twee lenzen. Soms gebruik ik ook de 35 mm f/2.8 FE Zeiss Sonnar T*, die heel scherp, klein en licht is. Ik gebruik nooit lange lenzen. In mijn werk moet ik nu eenmaal dicht bij het subject staan en betrokken zijn bij het verhaal.”
Andrea's gids voor de shoot was een vulkanoloog. De man was daarnaast amateurfotograaf, dus hij begreep goed wat er nodig was. Maar hoe belangrijk vooruitplannen ook is: “Uiteindelijk weet je nooit wat je aantreft.”
Andrea vertelt ons dat je snel moet kunnen reageren en open moet staan voor het onvoorspelbare. “Ik wilde de eerste dag boven op de vulkaan staan,” zegt hij, “maar het regende, dus dat kon niet. We gooiden de plannen om en dat was uiteindelijk heel voordelig, want hierdoor konden we tijd doorbrengen in het mijnwerkersdorp en bij deze mensen thuis langsgaan. Op de tweede of derde avond kwamen we bij de mijn en volgden we een mijnwerker op een klimtocht naar de top van de vulkaan en de krater in.” Dat leverde veel waardevols op, want Andrea maakte hier zijn belangrijkste foto's. “De tijd die we in het mijnwerkersdorp doorbrachten, was heel waardevol”, vertelt hij ons. “Je komt op deze manier dichter bij de mensen en krijgt daarna een betere reactie. Dit is niets nieuws binnen de reportagefotografie, maar het werkt!”
Daar stond Andrea dan, in een actieve vulkaan bij schemerlicht, gehuld in hete rook, terwijl mijnwerkers manden vol zwavel van het meer op de bodem van de krater naar boven droegen. Dit is niet alleen een onherbergzame omgeving, maar ook een plek die alleen bereikbaar is door ruim 2700 meter te klimmen en ruim 900 meter af te dalen in de krater zelf. Geen klim waarbij je een overvolle cameratas met je mee wilt dragen, toch? “Zeker niet,” lacht Andrea, “maar met de twee Sony Alpha-camera's die ik voor opdrachten gebruik, is het prima te doen.”
We vragen hem hoe hij in zo'n donkere en dynamische omgeving kan fotograferen.
“De belangrijkste shots van de mijnwerkers in de rook zijn bij heel weinig licht gemaakt”, legt Andrea uit. “Ik moest die sfeer overbrengen. Veel van de shots zijn met een ISO-waarde van 6400 en 12.800 gemaakt. Soms gebruik ik een enkele flits, maar in dit geval had dat de sfeer verpest. Daarom heb ik voor een groot diafragma van f/2.8 en deze hoge ISO-waarden gekozen.”
Hoe voelde hij zich na afloop over de shoot? “De resultaten waren geweldig. Ik heb de camera echt op de proef gesteld, maar het heeft gewerkt.”
"Fotografie is voor mij een ideaal verkenningsmiddel. Een manier om de wereld, anderen en meer van mezelf te ontdekken"
